Çekimlere başladığımız günden bu yana birçok canlıyı gözlemledik ve filme aldık. Memeliler, kuşlar, böcekler... Bazıları çok ürkek, bazıları mesafeli, bazıları ise umursamazdı. Bu yazımda size karşılaştığımız en umursamaz canlılar listesinde başı çeken arkadaştan bahsedeceğim. Kendisinin ismi bok böceği.
Yaklaşık bir hafta boyunca peşlerinde koşarken birçok davranışlarını gözlemledik. Sabahın ilk ışıklarından güneş batana kadar tüm gün beraber olunca, birkaç günün sonunda hangi davranışı ne zaman ve nerede yapacağını tam olarak öğrenme fırsatımız oldu.
Mesela, beslenme çılgınlığı görüntülemek için sabahın ilk ışıklarında yere düşen bokları takip etmek gerekli. Gün boyu otlayan hayvanların dışkıları hava karardıktan kısa bir süre sonra tükenmiş oluyor, bu yüzden sabah her bok çok önemli! Bir parça dışkı için büyük kavgalar çıkıyor. Öğleden sonra alanda otlayan, dolayısıyla dışkı bırakan memeli sayısı arttığı için bu rekabet biraz azalıyor.
Bok topunu yuvarlayan böcekleri çekmek için en iyi zaman öğleden sonra ile gün batımı arasındaki zaman dilimi. Konum olarak ise büyük ağaç altları bunun için mükemmel. Öğlen sıcağından kaçan otobur arkadaşlar birkaç saatlerini bu bölgelerde geviş getirerek geçiriyor. Sonuç bolca dışkı. Rekabetin de az olduğu bu saatlerde topunu yuvarlayan bok böceği çekmek görece kolay.
Evet, top yapıldı ve yuvarlanmaya başlandı. Sırada topu gömmek var. Bok böcekleri konu kazmak olduğunda boyutlarından beklenmeyecek bir güç gösterisi sergileyip birer buldozere dönüşüyor! Bir bitki köküne ya da bir yamaca geldiği an etrafına şöyle bir bakıp, fırsatçı rakipler olmadığından emin olunca kazmaya başlıyor. Kafa yapısı adeta bir kepçe. İşine o kadar odaklı ki bazen kazarken başka bir bok böceği gelip topunu çalabiliyor. Kısa bir takip ile bu görüntüyü yakalayabilirsiniz. Yazının başında da söylediğim gibi, bok böceği tamamen işine odaklı ve onu takip etmenizi hiç umursamıyor.
Gözlemlerime göre sıcaklık bok böcekleri için çok önemli. Gün boyu değişen sıcaklıklardan çok etkileniyor bok böcekleri. Gece belli bir saatten sonra dışarıda kalanlar güneş doğup hava ısınana kadar benzini bitmiş araba gibi oldukları yerde kalıyor. Sıcağın en etkili olduğu öğlen saatlerinde de ortada pek fazla böcek görünmüyor.
Şimdilik anlatacaklarım bu kadar. Çok daha fazlası inanılmaz göreseller eşliğinde "Anadolu: Kadim Doğa" belgeselimizde olacak.
Not: Bu yazıda bilimsel veri kullanılmamış, sadece sahadaki gözlemlerime göre yazılmıştır :)
